Chỗ tôi ở không có văn phòng công chứng, tôi giờ tuổi cũng cao, muốn lập di chúc để con cháu sau này không tranh chấp tài sản. Vậy tôi muốn lập di chúc tại Ủy ban nhân dân cấp xã thì thực hiện như thế nào?
Tôi hiện nay sức khỏe đã rất yếu, tôi muốn nhờ người đánh máy di chúc để lại tài sản cho cháu và nhờ con gái tôi làm chứng. Tôi muốn hỏi nếu để con tôi làm chứng thì có được không? Có cần điều kiện gì đối với di chúc không? Xin cảm ơn luật sư.
Xin luật sư tư vấn giúp tôi trường hợp này. Hai vợ chồng tôi lấy nhau năm 2018, được mẹ chồng cho một miếng đất ở Quận 7, sau đó chúng tôi xây nhà trên miếng đất đó bằng tiền của mình và đã đứng tên cả 2 vợ chồng trên sổ đỏ. Năm 2021, chồng tôi mất vì tai nạn giao thông không để lại di chúc. Tôi và con trai vẫn tiếp tục sống tại căn nhà chung của 2 vợ chồng. Giữa năm 2022, mẹ chồng tôi mất cũng không có di chúc; bố chồng tôi thì đã mất rất lâu.
Bà nội tôi mất năm 1992 để lại một căn nhà và vườn nhưng không có di chúc thừa kế. Ông nội tôi thì đã mất từ những năm 45. Ông bà có 3 người con, 1 trai, 2 gái và bố tôi là con cả. Sau khi bà mất, năm 93, bố tôi làm giấy ủy quyền cho tôi là cháu đích tôn được thừa kế, sử dụng nhà cửa vườn tược của bà nội để lại. Trong cuộc họp gia đình, hai cô em gái của bố cũng đồng ý nhưng không ký vào giấy ủy quyền.
Gia đình tôi có hai anh em, bố tôi là ông Hoàng Văn D, mẹ tôi là bà Lê Thúy N, tôi là anh. Bố mẹ tôi trong quá trình sinh sống có tạo lập được một căn nhà 70m2 ở Nghĩa Dũng cũ. Năm 1974, bố tôi mất, năm 2002, mẹ tôi mất, cả hai bố mẹ đều không để lại di chúc. Căn nhà 70m2 hai anh em chúng tôi cùng thống nhất là không chia để thờ cúng và tôi là người quản lý. Tuy nhiên chúng tôi chỉ thỏa thuận miệng mà không soạn lại thành văn bản.
Ông tôi có hai người con trai là bố tôi và chú Tiến. Bà tôi đã mất từ năm 1945 sau khi sinh chú Tiến. Nhiều năm trước, bố tôi và chú đã ra ngoài ở riêng và đều được ông cho mỗi người một mảnh đất. Năm 2020 sức khỏe của ông yếu đi, ông đã nói với tôi việc ông viết di chúc để lại căn nhà ông đang ở cho bố tôi (căn nhà này bao gồm cả sân vườn phía trước rộng hơn 700m2) còn mảnh đất vườn phía sau (khoảng 400m2) cho chú Tiến.
Trước đây khi còn sống, bố tôi là giám đốc công ty xây dựng. Thời gian trước, bố tôi đột ngột ra đi vì đột quỵ. Sau khi làm tang lễ cho bố xong, anh em chúng tôi họp lại để chia di sản, khi chưa thống nhất được vấn đề phân chia tài sản thì chủ nợ của công ty đã đến đòi số tiền bố tôi vay để làm ăn lúc trước.
Trước đây vào năm 2019, bố tôi đã lập di chúc để cho tôi một mảnh đất tuy nhiên sau đó bố tôi lại thế chấp mảnh đất này cho ngân hàng để xoay vốn làm ăn. Đầu năm nay, bố tôi qua đời vì tai biến mạch máu não, sau khi lo việc ma chay cho bố xong, tôi và em trai đến văn phòng công chứng để làm thủ tục thừa kế tài sản. Tuy nhiên mảnh đất mà tôi được thừa kế đang thế chấp tại ngân hàng nên chưa thực hiện được các thủ tục để sang tên.
Thông thường khi con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì các cháu sẽ được thay vào vị trí của bố/ mẹ để hưởng phần di sản từ ông/bà mà đáng lẽ bố/mẹ của cháu sẽ được hưởng nếu còn sống (nguyên tắc thừa kế thế vị). Vậy trường hợp người thừa kế theo di chúc chết trước người lập di chúc thì các con (cháu) của họ có đương nhiên được thay thế vị trí của họ để nhận di sản hay không? Khi đó di sản sẽ được phân chia như thế nào?
Bố tôi hiện đang điều trị bệnh ung thư trong viện nên không thể đến văn phòng công chứng làm thủ tục lập di chúc. Hiện tại bố muốn ủy quyền cho tôi đi làm thủ tục thay có được không? Bố tôi muốn để lại toàn bộ tài sản cho con trai của tôi. Tôi xin cảm ơn.
